در ایران عصر قاجار حمام یک حیطه خصوصی و به عبارتی بهتر در چارچوب جغرافیای منزل نبود. بلکه در عرصه عمومی و به عنوان یکی از خدماتی قرار داشت که در سطح جامعه ارائه می شد. نوع حمام ها نیز به مرور زمان دچار تغییراتی شد. مثلا تاریخ حمام عمومی را می توان به قبل و بعد از لوله کشی آب در ایران تقسیم کرد . . .
در اﻳﺮان مقارن با سلطنت صفویان و قاجاریه، ﺑﺮﺧﻲ از مردم ﭼﻨﺎن ﺑﻪ آداب دﻳﻨﻲ در ﺗﻐﺬﻳﻪ ﭘﺎیﺑﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﺶ از ﺧﻮردن ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪن آب ﻳﺎ ﺷﺮﺑﺖ، ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻳﺎ ﺗﺴﺒﻴﺢ اﺳﺘﺨﺎره ﻣﻲزدﻧﺪ. ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻏﺬا ﺧﻮردن، ﭼﻨﺪان در ﻧﺰد ﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻧﺒﻮد . . .
در طول تاریخ قاجار اگرچه برای دفعات متعددی سیاستمداران و زمامداران وقت درصدد برآمدند تا با تاسیس راه آهن سراسری ایران را از منظر حمل و نقل مدرن کنند؛ اما مخالفت دولت انگلیس هرگز اجازه این امر را به آنها نداد. چرایی این امر را باید در عبارات زیر جستجو کرد . . .
بافت جمعیتی به عنوان یکی از پدیدههای جغرافیایی، تحت تأثیر عوامل مختلف ممکن است با تغییرات زیادی مواجه گردد و خود موجد تحولات عمدهای در عرصه سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی گردد. این تغییرات گاه ناشی از عاملی طبیعی بوده و گاه عاملی انسانی که معمولاً ناشی از قدرت سیاسی است، تغییراتی را به وجود میآورد. در ایران بافت شهری تا دوران قاجار بیشتر تحت تأثیر عوامل ...
کمبود غله و دیگر مواد غذایی می تواند پیامدهای گسترده ای برای یک حکومت داشته باشد از جمله آنکه حتی باعث شورش و سرنگونی آن شود. از همین روی بود که حکومت قاجارها تلاش می کرد تا با سیاستی همچون تفتیش ارزاق روبروی هرگونه رویدادی را بگیرد . . .
نخستین تماس های رسمی برای ایجاد روابط دیپلماتیک و تجاری میان ایران و ایالات متحده امریکا در نیمه قرن نوزدهم و اوایل سلطنت ناصرالدین شاه برقرار گردید. هنگامی که میرزا تقی خان امیرکبیر به صدارت رسید، ایران در چنبره سیاست های امپریالیستی روسیه تزاری و بریتانیای کبیر قرار داشت. امیرکبیر در نظر داشت تا با توسعه روابط خارجی ایران با دیگر کشورهای مغرب زمین،...
ایران در دوره قاجار به تدریج در اقتصاد جهانی ادغام شد. از همین روست که جان فوران، ایران عصر قاجار را کشوری در آستانه وابستگی می داند. این مسئله به تدریج در وابسته شدن بیشتر ایران و افتادن بازار ایران در دست خارجی ها خود را نشان داد . . .
در این سند اعلامیه مجمع قاجاریه درباره انتخاب نماینده مجلس شورای ملی از میان شاهزادگان و اعلام زمان رای گیری و جایگزینی نماینده ای به جای مرحوم شاهزاده ثقت السلطنه آمده است
در این سند تاریخی مهم گزارش محرمانه سرپرسی لرن سفیر انگلستان به اوستن چمبرلین راجع به اوضاع سیاسی ایران و وضعیت جناحهای موجود در آستانه تغییر سلطنت قاجاریه آمده است . . .
جانشینی محمدرضاشاه پس از سقوط رضاشاه در پاره ای از ابهام بود؛ روس و انگلیس، حضور آلمان ها در ایران را بهانه کرده بودند و برای استفاده از ایران به عنوان پل پیروزی به ایران حمله کرده و حالا درصدد بودند تا ضمن عزل رضاشاه، محمدرضا را نیز کنار بگذارند و یک قجری را به قدرت برسانند . . .
در جامعه ایران عصر قاجار زنان از تامین اجتماعی و آزادی بهره چندانی نداشتند و در اغلب در سنین پایین 8 الی 10 سالگی به ازداوج مردی در می آمدند و لذا سرنوشتشان به انصاف شوهران و یا خانواده شان بستگی داشت. در طبقات بالا و متوسط شاید زنان تا حدی از حمایت خانواده خود برخودار بودند ولی موقعیت اجتماعی آنان چندان تفاوت نداشت . . .
پُست در ایران فراز و فرود بسیاری را طی کرده است. به عبارتی پست در ایران که امروزه به صورت شرکتی با دوایر و شعب متعدد مشغول به کار است، در گذشته شکل و شمایل خاصی داشته است. بخشی ازا ین مسئله به عدم وجود تکنولوژی و سبک و سیاق زندگی مردم در آن دوره زمانی باز می گردد . . .
می گویند نخستین نمایشنامه ای که در تماشاخانه درالفنون به نمایش درآمد، نمایش «گزارش مردم گریز» اثر « ژان پاپتیست مولیر» کمدین و هنرپیشه فرانسوی بود که گروهی از اروپاییان ساکن تهران بودند که آن را بازی کردند . . .
یکی از مقلدان نمایش های دربار ناصرالیدن شاه اسماعیل بزاز بود. اسماعیل و گروهش سالها در حضور شاه و درباریان بازی میکردند، آنها عمری درباریانی را که صلاح بود و گاه و بیگاه به اشاره شاه به مسخره می گرفتند. شاه هم که از دیدن این صحنه ها بسیار لذت می برد . . .
پس از کودتای سوم اسفند و تمرکز قدرت در دست سید ضیا و رضا میرپنج شرایط به گونه ای رقم خورد که پس از چندی رضا خان از کسوت نظامی گری به تخت پادشاهی نشست. درباره رابطه او با بریتانیا و نقش انگلیس در تثبیت پایه های حکومت پهلوی اول مطالب متنوعی مطرح شده است. دکتر مصدق با تصدیق رابطه مستحکم رضا خان با انگلیس در این باره می گوید . . .
بر پایی مراسم ازدواج همواره یکی از با شور و نشاط ترین مراسم اجتماعی در تاریخ ایران بوده؛ چنانچه این امر در دوره ی قاجار نیز با حرارتی خاص و البته آداب و رسومی منحصر به فرد برگزار میشده است. یکی از سنتهای مراسم عروسی، مراسم دست به دست دادن بود.
پس از قتل ناصرالدین شاه توسط میرزا رضا کرمانی ولوله عجیبی در شهر بر پا می شود. اتفاق آنقدر بزرگ بود که بسیار یاز مردم و رجال سیاسی در بهت فرو رفته بودند و چندان به فردای بدون ناصرالدین شاه برایشان قابل تصور نبود. عین السلطنه این اوضاع پر تنش را اینگونه روایت می کند:
در میان انواع لقبها و مناصبی که در دربار قاجار وجود داشت؛ عکاس باشی اولین لقب حاصل از رواج فن عکاسی در دربار سلطنتی قاجار بود و دارنده این لقب دارای برترین مقام فنی در رشته عکاسی محسوب می شد. این لقب برای اولین بار از سوی ناصرالدین شاه . . .